स्वातंत्र्याची प्रेरणा धगधगती मशाल आद्य क्रांतीवीर लहुजी वस्ताद साळवे
यांच्या जयंती निम्मित विशेष लेख .
एक ध्येय घेऊन त्याला संपूर्ण आयुष्य कसे अर्पण करावे, याचे उत्तम उदाहरण म्हणजे लहुजी वस्ताद साळवे होय. परकीयांच्या गुलामगिरीतून मुक्त होऊन धर्मनिष्ठ समाज, राष्ट्रीय वृत्तीचे नागरिक तयार व्हावेत, यासाठी लहुजी वस्ताद यांनी आपल्या आयुष्याची समिधा अर्पण केली होती. मानवी जीवनात अनेक पै-अडचणी येतात, समस्या येतात आणि त्यामुळे आपण हतबल होऊन जातो, अशा वेळी विपरित परिस्थितीत आपल्या जाज्ज्वल्य राष्ट्रभक्तीची ज्योत प्रज्वलित ठेवणार्या लहुजी वस्ताद साळवे यांना आपण आदर्श मानले पाहिजे. इंग्रज आणि काही स्वकीय यांचा सामना करताना लहुजी वस्ताद साळवे हे आपली शपथ कधी विसरले नाहीत. आपण स्वत:ला मातृभूमीच्या चरणी अर्पण केले आहे, यांचे भान त्यांनी कायम जागे ठेवले आणि ती शपथ प्रत्यक्षात आणण्यासाठी तन-मनाने झटले. देश, धर्म यांच्या रक्षणासाठी आपल्यासारखे असंख्य लोक उभे केले. कोणतेही भव्य स्वप्न साकार करण्यासाठी समूहशक्तीची आवश्यकता असते, ती आवश्यकता लहुजींनी आपल्या तालमीत तयार झालेल्या असंख्य व्यक्तींच्या माध्यमातून निर्माण केली होती. कोणतेही अवघड काम समूहशक्तीने सहजसोपे होऊन जाते, हे लहुजी वस्ताद यांच्या जीवनाचे सार आहे. कायम राष्ट्र आणि धर्म यांच्या हितासाठी दक्ष असणार्या लहुजींचा मृत्यू दि. १७ फेब्रुवारी, १८८१ रोजी पुण्यात झाला.हे वर्षे लहुजी वस्ताद साळवे यांच्या २२५ व्या जयंतीचे आहे. त्यांना अभिवादन करताना आपण ‘समूहशक्ती’ आणि ‘राष्ट्रभक्ती’ या लहुजी वस्ताद साळवे यांना प्रिय असणार्या दोन गोष्टी आपल्याला जीवनाचा, व्यवहाराचा भाग कशाप्रकारे करता येतील, याचा विचार केला पाहिजे, तीच त्यांना खरी आदरांजली ठरेल.